środa, 5 lutego 2020

Gorce




Gorce




   To niewielkie, ale urokliwe pasmo górskie wciśnięte jest między Beskidem Wyspowym od północnego wschodu, z Kotliną Rabczańską od północnego zachodu, od zachodu z Beskidem Orawsko-Podhalańskim, od południa z Pieninami i Kotliną Nowotarską, oraz z Beskidem Sądeckin od wschodu.

  Gorce są jedynym masywem górskin w Karpatach Zewnętrznych, w którego nazwie brak członu Beskid. Nazwa wywodzi się od słowa gorzeć, czyli płonąć, a to za sprawą sposobu uzyskiwania polan śródleśnych poprzez wypalanie. Tak przynajmniej się zakłada, gdyż według innych źródeł nazwa mogła oznaczać niskie góry, czyli Górce - i taką nazwę również można spotkać w starszych podaniach.
Spotykana jest już w aktach z 1254 r. (item mons Gorcz nuncupatus), używał jej Jan Długosz  w 1480 r. (in monten Gorcz)

Gorc 1228 m n.p.m. - widok z doliny Kamienicy.
   Gorce tworzą zwartą grupę górską w kształcie rozrogu, czyli masywu w obrębie którego grzbiety rozchodzą się z najwyższego wzniesienia w różnych kierunkach. Tu punktem zwornikowym jest szczyt Turbacz o wysokości 1310 m n.p.m.Od niego rozchodzi się w różnych kierunkach siedem grzbietów górskich o różnej długości. 

Wyróżniamy następujące grzbiety:
- grzbiet Średniego Wierchu w zachodnim kierunku;
- grzbiet Obidowca ciągnący się na zachód do Przełęczy Sieniawskiej;
- grzbiet  Suchego Gronia w kierunku północno-zachodnim;
- grzbiet Bukowiny Obitowskiej w kierunku południowo-zachodnim;
- grzbiet Turbaczyka w północnym kierunku;
- grzbiet Kudłonia i Mostownicy w północno-wschodnim kierunku;
- Pasmo Gorca we wschodnim kierunku. Od pasma tego na Kiczorze odgałęzia się boczny grzbiet, który poprzez Przełęcz Knurowską przechodzi w pasmo Lubania.


   Gorce mają z zachodu na wschód długość w prostej linii 33 km, szerokość 15 km i łączną powierzchnię około 550 km². Są jedną z najbardziej zalesionych grup górskich w całych Karpatach. W utworzonym w 1980 roku Gorczańskim Parku Narodowym zachowały się fragmenty pierwotnej puszczy karpackiej. Lasy stanowią 92% całej powierzchni parku.
   Lasy Gorców zamieszkują typowe dlaobszarów beskidzkich zwierzęta: jelenie, sarny, dziki, lisy, oraz "gościnnie" wilki i niedźwiedzie.

Dziewięćsił bezłodygowy Carlina acaulis - gorczański bywalec łąk i polan, częściowo chroniony.