Padalec zwyczajny

Padalec zwyczajny - Anguis fragilis

Padalec zwyczajny

   Padalec zwyczajny (Anguis fragilis) jest gatunkiem beznogiej jaszczurki z rodziny padalcowatych. Z wyglądu przypomina węża z powodu uwstecznienia kończyn, i z tej przyczyny powszechnie mylony jest ze żmiją zygzakowatą, w efekcie czego często tępiony przez ludzi.

    Zasięg występowania obejmuje większą część Europy, sięgając Afrykę i Azję. Jego północna granica przebiega w Szwecji. Populacje z Alp cechują się przystosowaniami do górskiego klimatu.

 Padalec, podobnie jak inne jaszczurki, broni się przed atakiem, odrzucając część własnego ogona. Długość jego ciała dochodzi do 50 cm, z czego połowa przypada na ogon. Poluje wieczorem i w nocy na nagie ślimaki, dżdżownice i owady. Jest jajożyworodny. 

 Ciało padalca jest wydłużone, krępe, głowa mała i słabo odgraniczona, ogon lekko zaokrąglony, słabo zaznaczony, zakończony wyrostkiem. Podobnie jak u innych jaszczurek ogon jest łamliwy. Posiada małe, owalne łuski, tworzące gładką powierzchnię ciała. Ubarwienie grzbietowe jest brunatne, brunatno-brązowe, popielate lub oliwkowe o miedzianym połysku z często biegnącymi wzdłuż grzbietu dwoma ciemnymi liniami. Strona brzuszna jest popielata, szarawa.

Padalec zwyczajny objęty jest ochroną ścisłą.

   Naturalnym zagrożeniem dla padalca są  ptaki drapieżne, ssaki m.in. lisy, tchórze, łasice, inne gady oraz płazy odżywiające się młodymi padalcami

   Ze względu na podobieństwo do węża, oraz brak wiedzy, człowiek przyczynia się stale do niszczenia gatunku.

 Padalec zwyczajny objęty jest ochroną ścisłą.

Muzeum Historii Naturalnej Berlin, cz.II

  Muzeum Historii Naturalnej  w Berlinie

                                                                  

     Muzeum Historii Naturalnej w Berlinie (niem. Museum für Naturkunde),jest to pierwsze państwowe muzeum na świecie. Muzeum znane jest także jako Naturkundemuseum, rzadziej jako Humboldt-Museum. Możemy tu oglądać szkielety dinozaurów, odciski ryb i przepiękną kolekcję minerałów. 

Lepidotes maximus

 Lepidotes jest gatunkiem wymarłejryby żyjącej w okresie jury i wczesnej kredy. Skamieniałości zostały znalezione w osadach morskich Francji, Anglii i Niemiec,oraz w kredowych pokładach w Brazylii , na Bornholmie i Danii.
 Zamieszkiwał słodkowodne jeziora i płytkie morza. Lepidotes mierzył  zazwyczaj około 30 cm długości. Ciało było pokryte grubymi, emaliowanymi łuskami. Była to ryba drapieżna, polująca na mięczaki. Lepidotes była jedną z pierwszych ryb, u których górna szczęka nie były już dołączony do kości czaszki. To pozwoliło tworzyć z pyska "rurkę", tak aby ryba  mogła zasysać z większej odległości ofiarę^. Ten system jest nadal stosowany u współczesnych ryb, takich jak karp.

 Pseudorhina alifera

 Pseudorhina alifera jest wymarłym rekinem,spokrewnionym z rekinami aniołami (Squatina) żyjącym w jurze. Skamieniałości gatunku znaleziono w Europie, południowo-zachodniej Azji, Afryce Północnej i Australii.

   Pseudorhina alifera był średniej wielkości rekin o spłaszczonym ciele. Płetwy piersiowe i brzuszne były bardzo duże. Na ogonie posiadał dwie małe płetwy grzbietowe. Jego głowa była zaokrąglona, ​​jego pysk był na czubku głowy, został zajęty lekko w dół uzbrojony w stałe i z szerokie zęby.

Paracestracion falcifer

   Paracestracion falcifer jest wymarłym rekinem żyjącym w środkowej i górnej jurze.Skamieniałości gatunku były odnajdowane w Niemczech i Anglii.
Jak na rekina był niewielki, sylwetkę miał smukłą z dość dużą, kwadratową głową. Płetwy piersiowe były stosunkowo duże. Na grzbiecie posiadał dwa ciernie kostne, które poprzedzały płetwy grzbietowe. Był rybą denną, a zatem wolną i stąd przypuszcza się, że odżywiał się skorupiakami, jeżowcami i innymi małymi rybami dennymi.

 Caturus

  
 Caturus jest gatunkiem wymarłej prymitywnej ryby, żyjącej w okresie jury, do dolnej kredy. Był średniej wielkości, budową zbliżony do współczesnego łososia. Szybki drapieżnik wyposażony w potężne jak na swoje rozmiary zęby. Cechą charakterystyczną dla Caturusa jest obecność w pełni wykształconego pęcherza pławnego, umożliwiającego neutralną wyporność w porównaniu z wcześniejszymi rybami.


  Prócz wyżej wymienionych, możemy oglądać jeszcze wiele innych ciekawych odcisków ryb i skorupiaków.

 

Rozsypaniec

Swą nazwę zawdzięcza licznym charakterystycznie rozrzuconym, "rozsypanym" po zboczach skałkom.

Rozsypaniec

 Rozsypaniec wznoszący się na wysokość 1280 m n.p.m., jest jednym ze szczytów bieszczadzkich należących do polskich Bieszczad. Jak jego nazwa wskazuje, jest rumowiskiem skalnym. Wcześniej nazwa rozsypaniec nie oznaczała szczytu, określenie to funkcjonowało tylko w języku gwarowym.

Nazwa Rozsypaniec wzięła się od gwarowego określenia rumowisk skalnych i pierwotnie nie oznaczała szczytu.

  Znajduje się w paśmie połonin, w południowo-wschodniej części Bieszczadzkiego Parku Narodowego. Należy do grzbietu przebiegającego z Krzemienia (1335 m n.p.m.) na Przełęcz Bukowską, w pobliżu której łączy się z głównym, wododziałowym grzbietem Karpat (grzbiet graniczny). Na Rozsypańcu ma on przebieg południkowy. Przełęcz Bukowska, przez którą biegnie granica z Ukrainą, sąsiaduje z Rozsypańcem od południa, zaś na północy nienazwana przełęcz (1238 m n.p.m.) oddziela go od Halicza. Zachodni stok opada do doliny Wołosatki, a wschodni – potoku Halicz. Oba te cieki należą do dorzecza Wisły i zlewiska Morza Bałtyckiego. Natomiast południowe zbocze, leżące na Ukrainie, po drugiej stronie działu wodnego, odwadniane jest przez mający na nim swoje źródło potok Moszka, położony w zlewisku Morza Czarnego.

Stoki Rozsypańca są od wysokości 1100–1200 m n.p.m. pokryte połoniną, dzięki czemu ze szczytu rozciągają się widoki na grupę Tarnicy po polskiej stronie, graniczny, rozłożysty Kińczyk Bukowski oraz liczne pasma ukraińskich Bieszczadów Zachodnich i Wschodnich łącznie z najwyższym Pikujem (1405 m n.p.m.).

Widok z Rozsypańca na graniczną z Ukrainą część Bieszczad.

   Dzięki pokrytemu połoniną szczytowi (od wysokości 1100-1200 m n.p.m.), można podziwiać piękne widoki na grupę Tarnicy po polskiej stronie, a także liczne pasma ukraińskiej części Bieszczadów. Na zachodzie widać grzbiet graniczny, połoniny Tarnicy i Szerokiego Wierchu, dalej w prawo Krzemienia i Bukowego Berda. Na dalszym planie, ujrzeć można połoninę Caryńską oraz Magurę Stuposiańską, na północnym zachodzie – równy wał Otrytu. Na południowym wschodzie widnieje Połonina Bukowska, a na jej przedłużeniu (już po ukraińskiej stronie) grupa Pikuja.

 W tej części Bieszczadów występuje również drugi szczyt o nazwie Rozsypaniec. Ma on wysokość 1146 m n.p.m. i znajduje się w paśmie granicznym z Ukrainą. Od Polskiej strony nie istnieje tam żaden szlak turystyczny, od strony Ukraińskiej natomiast znajduje się mało uczęszczany zielony szlak prowadzący dalej w kierunku Przełęczy Bukowskiej. Dawna granica austriacko-węgierska tworzyła klin na stokach Rozsypańca, tak, że droga z Wołosatego na Połoninę Bukowską przebiegała przez terytorium Węgierskie. Przed wojną część stoków Rozsypańca należała do Czechosłowacji. Jednakże, w 1946r., Polska podczas determinacji granic uzyskała trójkątny skrawek terenu na stokach Rozsypańca.

Żuraw zwyczajny

Żuraw zwyczajny

   Żuraw zwyczajny (żuraw, żuraw popielaty, żuraw szary ^- Grus grus) jest jednym z większych ptaków jakie można spotkać w naszym kraju. Ten "zwiastun wiosny" przylatuje do Polski w marcu, czasem nawet w lutym z terenów Hiszpanii i Afryki Północnej. W miarę zbliżania się okresu rozrodu stado dzieli się na mniejsze grupy po kilka osobników, by jesienią znów zebrać się w stada liczące ich nawet kilkaset.

   Żurawie zamieszkują północną i środkową część Eurazji . Do niedawna można go było spotkać w całej Europie. W wyniku osuszania podmokłych lasów zniszczono jego lęgowiska i obecnie na południe od Bałtyku i na południu Europy występuje tylko wyspowo. Ciągły zasięg obejmuje Półwysep Skandynawski, północną Rosję i Azję, aż po wschodnią Syberię.

 Podczas przelotów stada lecą w kluczach lub skośnych szeregach i wydają donośny głos zwany klangorem.

 

  Większy od bociana i łatwo od niego odróżnialny po długich, zwisających w kształcie pióropusza ozdobnych piórach na ogonie i grzbiecie. Są to wydłużone, pokarbowane lotki III rzędu.

  Jest wysokim ptakiem, bo osiąga do 140 cm wysokości i rozpiętość skrzydeł do 220 cm. Charakteryzuje się wysmukłą sylwetką o długiej szyi, długich nogach i wydłużonym dziobie. Upierzenie ma popielatoszare z czarno ubarwioną spodnią stroną szyi, białej z wierzchu. Czoło i ciemię jest ciemnoszare, nasada dzioba i czubek głowy czerwone. Wewnętrzne wydłużone lotki drugorzędowe przykrywają ogon.

   Zamieszkuje rozległe bagna wśród lasów torfowiska, wrzosowiska, nad jeziorami i starorzeczami. Zwykle w oddaleniu od siedzib ludzkich, ale żeruje także na łąkach i polach uprawnych. W Europie Środkowej lęgowiska znajdują się w wilgotnych obniżeniach terenu, np. olsach, torfowiskach wysokich i niskich, zalewanych łąkach i pastwiskach, w strefach przybrzeżnych i coraz częściej w rowach między polami.

  Żurawie są wszystkożerne, ale dominuje u nich pokarm roślinny, w tym nasiona, uzupełniany gryzoniami, owadami, robakami i mięczakami. Terytorium żerowania jest bardzo rozległe i na obszarach rolniczych może dochodzić do 120 ha.

Zdjęcia:autor

Wiadomości: zasoby własne, Wikipedia, Internet

Tarnica

Tarnica - widok od strony Wołosatego.

Tarnica

    Tarnica jest najwyższą bieszczadzką górą, biorąc pod uwagę polską stronę. Składa się tak naprawdę z dwóch szczytów - 1346 i 1339 m n.p.m., i tak jak nazwa wskazuje -  słowo "tarniţa" w języku rumuńskim oznacza siodło, przełęcz - wyglądem przypomina siodło.

Tarnica widziana od strony Rozsypańca.

 Wznosi się na końcu pasma połonin, w grupie tak zwanego gniazda Tarnicy i Halicza.

Krzemień

  Szczyt Tarnicy wznosi się ponad 500 m nad dolinę Wołosatki. Od sąsiedniego masywu Krzemienia, grzbiet oddzielony jest głęboką Przełęczą Goprowską, natomiast z Szerokim Wierchem łączy się charakterystyczną, ostro wciętą w grzbiet przełęczą o wysokości 1275 m n.p.m., od której pochodzi nazwa góry.

  Wąski, ostry, nieco wydłużony grzbiet góry, z dwoma wyraźnymi wierzchołkami (1346 i 1339 m n.p.m.), wyścielają złomiska skał i zdobią bruzdy naturalnych zagłębień, a także resztki wojennych okopów. Z południowej strony opada w dół wysoka skalna ściana, a niżej rozścielają się wielkie pola kamiennego rumoszu.

Na szczyt prowadzą dwa szlaki. Oba biegną przez ciekawe lasy bukowe i mieszane.

 Wiadomości: Wikipedia i zasoby własne
Zdjęcia: autor

Ciekawe miejsca - piramidy w Guimar

Piramidy w Guimar (Teneryfa)

W miasteczku Guimar, położonym na wschodnim wybrzeżu jednej z wysp archipelagu kanaryjskiego - Teneryfie, znajduje się Park Etnograficzny, w którym możemy podziwiać sześć ocalałych piramid schodkowych. Jak się sądzi początkowo znajdowało się tam ich 9.

  Przez dłuższy czas uważano, że są to jedynie kupy kamieni ułożone przez miejscowych rolników, którzy znajdowali je podczas orki i składali je na skrajach swoich pól. Była to niegdyś częsta praktyka na Wyspach Kanaryjskich. Według miejscowych i starych rysunków oraz zdjęć w wielu miejscach na wyspie istniały takie piramidki, jednak zostały one rozebrane i użyte jako tani materiał budowlany.

   Piramidy są zagadką dla archeologów ze względu na wyraźne podobieństwo do piramid budowanych w Meksyku przez Majów i Azteków. Zagadkowe budowle opisane i odkryte zostały przez Norwega Heyerdahla. Doszedł on do wniosku ze piramidy te są niemal identyczne jak te w Egipcie i Ameryce Południowej.

   Odkrył również, że piramidy zostały ustawione w szczególny sposób ze względów astronomicznych. Podczas przesilenia letniego z platformy na najwyższej z piramid ujrzeć można podwójny zachód słońca; słońce zachodzi za wysokim szczytem górskim, pojawia się ponownie i zachodzi jeszcze raz za kolejną górą. Wszystkie piramidy mają schody po zachodniej stronie, co pozwala wchodzącym na nie rankiem w przesilenie zimowe obserwować wschód słońca.

  Na terenie parku oprócz szczątek piramid znajdują się również ogrody, w których spotkamy przedstawicieli endemicznych gatunków flory kanaryjskiej (występujące tylko na Wyspach Kanaryjskich), a także okazy z całego świata.

Wiosenne kwiaty leśne, cz.I

Leśna polana pełna przebiśniegów.

Wiosenne kwiaty leśne

 Śnieżyczka przebiśnieg - Galanthus nivalis

   Przebiśnieg, a dokładniej śnieżyczka przebiśnieg (Galanthus nivalis ) to gatunek rośliny należącej do rodziny amarylkowatych. W naturze znany jest z lasów południowej i środkowej Europy, jednak jest szeroko rozpowszechniony poza zwartym zasięgiem jako roślina ozdobna. Gatunek popularny w uprawie i rozpoznawalny jako symbol przedwiośnia. Jest rośliną miododajną i leczniczą. W Polsce podlega ochronie gatunkowej częściowej.

Do początków XX wieku gatunek ten nazywano w różnych regionach Polski kilkoma nazwami zwyczajowymi, z których najpopularniejszymi były: gładysz, śnieguła, śniegułka, śnieżyca i przebiśnieg.  W początkach XX wieku popularność zdobyła nazwa przebiśnieg pospolity. Od połowy XX wieku stosowana jest już w piśmiennictwie nazwa śnieżyczka przebiśnieg.
Naukowa nazwa rodzajowa Galanthus ustalona została przez Linneusza od greckich słów gála – mleko i ánthos – kwiat. Nazwa gatunkowa nivalis znaczy w łacinie – śnieżny, ośnieżony - od łacińskiego nix – śnieg.

Podbiał pospolity  - Tussilago farfara

 Podbiał pospolity (Tussilago farfara) – gatunek rośliny z rodziny astrowatych (Asteraceae Dum.). Rodzime obszary jego występowania obejmują Europę, dużą część Azji oraz Algierię i Maroko. W Polsce jest pospolity. Inne nazwy ludowe i zwyczajowe: białkuch, ośla stopa, końskie kopyto, boże liczko, kniat, kaczyniec, grzybień, białodrzew.
   Podbiał pospolity to pospolita roślina, rosnąca  na łąkach, polanach, przydrożach. Czasem pojawia się także na trawnikach, gdzie jest trudnym do zwalczenia chwastem. Podbiał pospolity jest podobny do mniszka pospolitego, jednak ma mniejsze kwiaty (średnicy 2-2,5 cm), które pojawiają się na roślinie, zanim wytworzy ona liście (w marcu i kwietniu). Kwiaty są żółte, osadzone na szczycie pędów pokrytych łuskami. Liście podbiału  są duże, okrągławo sercowate, z płytkimi zatokami i ząbkami na brzegach. Młode liście podbiału są całe pokryte białym kutnerem, z czasem włoski pozostają jedynie na spodzie liści. Podbiał pospolity osiąga od 7 do 15 cm wysokości.

Fiołek  - Viola

  Fiołek (Viola L.) – rodzaj roślin z rodziny fiołkowatych (Violaceae). Obejmuje około 400 gatunków, rosnących głównie w Europie (92 gatunki, w tym w Polsce 25), w Azji, Ameryce Północnej i Południowej, poza tym także w Australii. Większość gatunków rośnie w strefie klimatu umiarkowanego oraz na obszarach górskich. Zasiedlają bardzo zróżnicowane siedliska – lasy, łąki i mokradła, ale najczęściej murawy wysokogórskie i miejsca skaliste w górach. Liczne odmiany uprawne fiołków, popularne jako jednoroczne rośliny ozdobne powstały w wyniku zmieszania fiołka trójbarwnego i fiołka ałtajskiego. Dodatkowo skrzyżowanie z pirenejskim fiołkiem rogatym  pozwolił uzyskać trwałe rośliny uprawne.
  W powszechnej tradycji fiołek symbolizuje skromność, niewinność, cnotę, pokorę, wierność, stałość w uczuciach, szczerość, prawdę, tajemnicę, piękno, miłość, namiętność, aromat, wiosnę.

Jasnota purpurowa - Lamium purpureum

   Jasnota purpurowa (Lamium purpureum L.) to gatunek rośliny jednorocznej lub rośliny dwuletniej, należący do rodziny jasnotowatych (dawniej nazywanej rodziną wargowych).
 Zwarty obszar jej zasięgu obejmuje Afrykę Północną (Algieria, Maroko, Madera, Wyspy Kanaryjskie), niemal całą Europę oraz część Azji Zachodniej (Liban, Syria, Turcja). Rozprzestrzenia się też gdzieniegdzie poza tym obszarem. Jest rośliną pospolitą na całym terenie Polski, zarówno na niżu, jak i w niższych partiach gór. W Polsce jest prawdopodobnie archeofitem.
  Rośnie na przydrożach, rumowiskach, przy ogrodzeniach, w zaroślach, w rowach, najchętniej na żyznych, gliniastych glebach. Jest rośliną azotolubną.  Zwykle tworzy skupienia.
   Jest rośliną ruderalną i jednym z chwastów w uprawach rolniczych, szczególnie w uprawach warzyw.

Zawilec gajowy - Anemone nemorosa

   Zawilec gajowy (Anemone nemorosa L.) to gatunek byliny  należący do rodziny jaskrowatych. Geofit, który masowo zakwitając podczas przedwiośnia ozdabia lasy liściaste i mieszane w niemal całej Europie. Jest rośliną trującą. W przeszłości był wykorzystywany w medycynie ludowej i weterynaryjnej. Jest bardzo zmienny, przy czym wyróżniane spoza Europy podgatunki o zasięgach obejmujących Dalki Wschód i Amerykę Północną, traktowane bywają też jako odrębne gatunki. W uprawie znajdują się odmiany o kwiatach większych i inaczej zabarwionych niż u białokwiatowej formy typowej, a także odmiany o kwiatach pełnych. Ze względu na bardzo wolne tempo rozprzestrzeniania się uważany jest za roślinę wskaźnikową dawnych lasów.Występuje w Europie północnej i środkowej sięgając na wschodzie Rosji i zachodniej części Ukrainy, na południu granica zasięgu biegnie od Stambułu, przez północną Grecję i Włochy do północnej Hiszpanii. Poza granicami naturalnego zasięgu gatunek został zawleczony na Islandię, występuje jako zdziczały w USA i w Nowej Zelandii. W Polsce rośnie pospolicie na całym niżu, w górach sięga po regiel górny (w Tatrach rośnie po 1520 m n.p.m., a na Babiej Górze sięga do 1350 m n.p.m.). Rzadziej notowany jest jedynie w rejonie Kujaw, na północnym Mazowszu, lokalnie na Mazurach.

Przylaszczka pospolita  - Hepatica nobilis

   Przylaszczka pospolita (Hepatica nobilis Mill.) to gatunek rośliny wieloletniej z rodziny jaskrowatych. Występuje na terenie niemal całej Europy oraz na Dalekim Wschodzie. W Polsce tylko lokalnie jest rzadsza lub całkiem jej brak, poza tym należy do dość rozpowszechnionych gatunków w żyznych lasach liściastych. W wielu krajach jest uprawiana jako roślina ozdobna, w przeszłości była także stosowana jako roślina lecznicza. By ustrzec dzikie populacje przed zniszczeniem w związku ze zrywaniem kwiatów i wykopywaniem roślin, przylaszczka została objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową , która przestała obowiązywać w 2014 roku. Naukową nazwę zawdzięcza kształtowi liści kojarzących się z płatami wątroby (łac. hepar – wątroba).
   W Polsce brak jej tylko w wyższych partiach Karpat, bardzo rozproszona jest na niektórych obszarach Ziemi Lubuskiej i Dolnego Śląska, na północnym Mazowszu.

Wiadomości: Wikipedia

Zdjęcia: Autor