Zorza polarna

Zdjęcia wykonane podczas nocnego wyjścia w góry w okolicach Borganes ( Islandia ) 15.02.14

 

Zorza polarna

 

Zorza polarna - występuje na wysokichszerokościach geograficznych, głównie za kołami podbiegunowymi, chociaż w sprzyjających warunkach bywają widoczne nawet w okolicach 50. równoleżnika.

Na Islandii jest dość często widoczna w okresie jesienno-wiosennym gdy występuje tu noc. W okresie letnim, kiedy panuje ciągły dzień, z oczywistych względów jest nie widoczna.




Na półkuli północnej zorza jest określana łacińską nazwą Aurora borealis, a południowa zorza polarna nosi nazwę Aurora australis.

Kolor zorzy zależy również od określonego gazu. Na czerwono i na zielono świeci tlen, natomiast azot świeci w kolorach purpury i bordo. Lżejsze gazy – wodór i hel – świecą w tonacji niebieskiej i fioletowej.


















 Rozróżnia się typy systematyczne zórz: pasma, łuki, kurtyny, promienie, korony i inne. Stwierdzono emisje w zakresie barwy niebieskiej, zielonej, żółtej i czerwonej, a bardzo często białe. Kolor zjawiska jest skutkiem różnej intensywności linii emisyjnych.

Jakby to chcieć naukowo przedstawić, czy uchwycić przez aparat, to niestety nic nie oddaje chwili kiedy można spojrzeć na zorzę na żywo. Feria barw i jej taniec na niebie jest po prostu nie do opisania. 
Zdjęcia wykonane podczas nocnego wyjścia w góry w okolicach Borganes ( Islandia ) 15.02.14

Więcej zdjęć :  https://plus.google.com/u/0/photos/108677385925297275633/albums/5983591790714887089

Błędne Skały

Błędne Skały

   Błędne Skały (niem. Wilde Löcher) –to skalny labirynt na krawędzi płyt górno kredowych piaskowców ciosowych, na zachodnim krańcu stoliwa Skalniaka (915 m), na wysokości ok. 850-860 m., o powierzchni 21,14 ha. Położony jest w południowo-zachodniej Polsce, w Sudetach Środkowych w Górach Stołowych.

  Niekiedy porównywano Błędne Skały do ruin zamczyska. Według legendy Błędne Skały stworzył Liczyrzepa. 

  Panująca tu wilgoć i mrok sprzyjają rozwojowi roślinności naskalnej, zwłaszcza mchów i porostów, a w miejscach bardziej suchych także karłowatych świerków, brzóz i jarzębiny. Całość tworzy niezwykłe uroczysko (chronione jako rezerwat przyrody) i jeden z najatrakcyjniejszych zakątków Gór Stołowych.

  Błędne Skały to labirynt szczelin i zaułków, niekiedy niezwykle wąskich, oddzielających bloki skalne kilkunastometrowej wysokości.

   Powstałe bloki skalne tworzą kilkusetmetrową trasę turystyczną o niepowtarzalnym uroku, którą zwiedzając często dosłownie przeciskamy się pomiędzy skałami wąskimi szczelinami. Wysokość korytarzy waha się w granicach 6-8 m, szerokość jest różna - miejscami wynosi tylko kilkadziesiąt centymetrów.

   Sieć regularnych spękań w skałach, modelowanych procesami wietrzenia mechanicznego i chemicznego, została przekształcona w system rozwartych, głębokich na 6-12 m, miejscami bardzo wąskich (kilkadziesiąt cm.), szczelin i skalnych zakamarków, częściowo przykrytych skalnymi blokami, które zwano dawniej Dzikimi Dziurami lub Wilczymi Jamami. Różnice w odporności na wietrzenie i erozję warstw piaskowców o lepiszczu krzemionkowym bądź marglistym powodują niezwykłe urzeźbienie ścian występujących tu skalnych wąwozów, tuneli i pojedynczych skałek, nadając im fantazyjne kształty grzybów, maczug, klepsydr, baszt, kształtujących niepowtarzalną scenerię "skalnego miasta".

   Błędne Skały są obszarem ochrony ścisłej i znajdują się w Parku Narodowym Gór Stołowych.

Wg Wikipedii:

Skalne miasto, labirynt skalny – zespół skalnych form ukształtowania powierzchni Ziemi: skałek, ambon, baszt czy grzybów skalnych, itp., skupionych w pobliżu siebie i oddzielonych wąskimi rozpadlinami.

Dolina Ourika

Dolina Ourika

Dolina Ourika rozpoczynająca się około 30 km od miasta Marrakesz ( Maroko ) biegnie dalej pośród stromych zboczy gór Atlasu Wysokiego.

   Wejście do doliny jest dość łagodne Stoki są niskie, często znajdują się na nich niewielkie wioski.
 Czerwonawa barwa wzgórz i domów jest charakterystyczna dla tej części Atlasu, jak i dla samego Maroka. Marrakesz nazywany jest "czerwonym miastem" z powodu koloru materiału budowlanego ( cegły, zaprawa ) uzyskiwanego właśnie z tej części gór.




    Przez dolinę, która ciągnie się niemal przez 30 km, płynie rzeka Ourika. Im bliżej swego początku, tym bardziej się wcina w wytworzony przez nią wąwóz. Ściany stają się coraz bardziej strome i wysokie.












    Wielkie otoczaki i fragmenty odłupanych ścian, wskazują na dynamikę tego miejsca. Kilka lat wcześniej (wg. relacji mieszkańców) wezbrane wody rzeki zmiotły wiele domostw znajdujących się w sąsiedztwie rzeki, zginęło też kilka osób. 

Jadąc wzdłuż rzeki Ourika docieramy wreszcie do popularnej tu wioski Setti Fatma, skąd po wypiciu herbaty ruszamy na szlak w górę jednego ze strumieni. Szlakiem tym docieramy do wodospadów Setti Fatma, których ma być 7. Ja niestety dotarłem do pierwszego. Niestety brak czasu zmusił mnie do skrócenia wycieczki. 

Do wodospadu docieramy po przez rumowisko skalne

 o średniej skali trudności. W założeniu wodospadów jest siedem, lecz jeden z wodospadów ma trzy odgałęzienia, co normalnie stanowiłoby to jeden wodospad. W Maroku jednak liczy się nieco inaczej.

 Idąc ścieżka ponad wodospad możemy jeszcze rzucić okiem na jego górna część...

 










... jak i na wspaniałe widoki na pobliskie szczyty i dolinę.

Mimo bliskości Marrakeszu ( około 63 km ) dolina jak i okoliczne góry uznawane są jako teren dziewiczy. Przyczyną tego jest jego trudna dostępność gór, i ich surowość. 

Więcej zdjęć: https://plus.google.com/u/0/photos/108677385925297275633/albums/5973203966681461809

Muzeum Historii Naturalnej w Berlinie - cz.I

Czaszka Stygimolocha

                                                  Muzeum Historii Naturalnej
                                                                       w Berlinie

     Muzeum Historii Naturalnej w Berlinie (niem. Museum für Naturkunde),jest to pierwsze państwowe muzeum na świecie. Muzeum znane jest także jako Naturkundemuseum, rzadziej jako Humboldt-Museum.

Brachiosaurus

  

    Jednym z najbardziej znanych eksponatów jest największy  zrekonstruowany i złożony szkielet dinozaura na świecie.Okaz zrekonstruowanego dinozaura gatunku Brachiosaurus zajmuje główne miejsce w środkowej sali wystawowej.

  Okaz składa się ze skamieniałych kości, wykopanych podczas wyprawy niemieckiego paleontologa Wernera Janenscha do Tanzanii, w latach 1909-13. Szczątki pochodzą w większości z jednego zwierzęcia, z wyjątkiem kilku kręgów ogona, które są pozostałości innego zwierzęcia podobnej wielkości i tego samego gatunku.

                 Cały okaz mierzy sobie 11,72 metrów wysokości i 22,25 metrów długości. Szacuje się, że samo zwierzę ważyło ponad 50 ton.

Sama czaszka jest pokaźnych rozmiarów

   
       Nazwa Brachiosaurus oznacza „ramienny jaszczur” i odwołuje się do jego przednich kończyn które były dłuższe od tylnych. Część paleontologów uważała do niedawna, że ze względu na swój ogromny ciężar zwierzęta te o wiele lepiej czuły się częściowo zanurzone w wodzie.

Diplodok

 Diplodocus należy do najłatwiejszych w identyfikacji dinozaurów, ze swym klasycznym zauropodzim kształtem, długimi szyją i ogonem oraz czterema nogami o mocnej budowie. Przez wiele lat był najdłuższym znanym dinozaurem. Jego wielkie rozmiary mogły odstraszać drapieżniki, jak allozaur czy ceratozaur, których skamieliny znaleziono w tych samych warstwach, co oznacza, że koegzystowały razem z diplodokiem.

Kentrozaur. Jego tropy odkryto również w Polsce. 

 Kentrozaur jest dinozaurem z rodziny stegosauria  z późnej jury. Jego skamieniałości zostały znalezione tylko w Tendaguru w Tanzanii. 
Żył w późnej jurze, około 155 mln lat temu. Miał ok. 5 m długości i ważył ok. 1tony i żywił się roślinami. Był uzbrojony w potężne kolce znajdujące się na ogonie i na wysokości łopatek, które służyły do obrony przed drapieżnikami. Miał na grzbiecie dwa rzędy płyt kostnych w kształcie trójkątów pokrytych (jak się sądzi) dobrze ukrwioną skórą. Zapewne służyły one do regulacji temperatury ciała.

Dikreozaur

 Dikreozaur (Dicraeosaurus) to rodzaj dinozaura z infrarzędu zauropodów, umieszczany w jednej nadrodzinie z diplodokiem. Należał do mniejszych przedstawicieli zauropodów, osiągając długość do 20 m i masę około 12,8 tony. Posiadał kołkowate zęby przystosowane do spożywania miękkiego pokarmu. Żywił się prawdopodobnie nisko rosnącą roślinnością, nie mogąc unieść za wysoko swej szyi. Miał długi biczowaty ogon. Jego nazwa wywodzi się od rozdwojonych wyrostków kolczystych kręgów, wpływających na układ więzadeł grzbietu zwierzęcia.

Stygimoloch

Pachycefalozaury (Pachycephalosauria) – infrarząd dwunożnych, roślinożernych dinozaurów ptasiomiednicznych z grupy marginocefali.
Żyły w okresie kredy na obszarze współczesnej Ameryki Północnej i Eurazji. Posiadały duże, kopulaste i zgrubiałe kości sklepienia czaszki, dlatego nazywa się je również dinozaurami grubogłowymi.
 

  Niektóre z nich z tyłu czaszki, jak również na nosie i po bokach głowy posiadały gruzełkowate narośla oraz kolce, których przeznaczenie nie jest pewne.
 Niektóre gatunki mogły osiągać 5 m długości.
 Głowy pachycefalozaurów są dość ciężkie i dlatego by poszczególne osobniki mogły utrzymać stan równowagi, konieczne było cofnięcie głowy w kierunku miednicy, pionowe osadzenie czaszki oraz zwiększenie masy i usztywnienie ogona. Duży ciężar czaszki musiał pociągnąć za sobą również zmiany w budowie odcinka szyjnego kręgosłupa, który przybierał zapewne esowaty kształt. Nogi pachycefalozaurów nie były zbyt długie, co sprawiało, ze nie mogły z pewnością szybko biegać.







  
      W czasie moich odwiedzin muzeum w styczniu 2014 roku, trwała przebudowa wnętrz, jak i - czego dowiedziałem się później - zmiana wystawowa eksponatów, która z kolei jest dość cykliczna. Innymi słowy, przyjeżdżając do muzeum co kilka miesięcy jesteśmy w stanie oglądać nowe eksponaty, oraz inne aranżacje tych "kluczowych". Przy następnych odwiedzinach liczę na niespodziankę. :)

cdn.

Miejsca źródłowe: Wikipedia; Porta:Dinozaury; źródła własne
Zdjęcia: autor

Wodospad Wilczki

Wodospad Wilczki spada z 22 m do kotła i dalej płynie wąskim wąwozem.

Wodospad Wilczki

Wodospad Wilczki to największy i najwyższy wodospad w Masywie Śnieżnika, drugi co do wysokości w polskich Sudetach (wyższym od niego jest Wodospad Kamieńczyka). Powstał na linii uskoku tektonicznego, skąd rzeka Wilczka spada z 22 m do kotła i dalej płynie wąskim wąwozem zwanym kanionem amerykańskim, którego pionowe skały osiągają nawet 25 m.

Kanion amerykański.

Wokół wodospadu rośnie piękny, stary las mieszany i wznoszą się malownicze skałki.
  Znajduje się na terenie Śnieżnickiego Parku Krajobrazowego, na wysokości 570 m n.p.m.








        Dawniej nazywany również Wodogrzmoty Żeromskiego, obecnie Wodospad Wilczki ( niem. Wölfelsfall)  Przed "wielką powodzią" w 1997 r. woda spadała z wysokości o 5 metrów większej. Powódź wymyła wtedy, jak się okazało, sztucznie wykonany próg z początków XIX w. Przed 1945 r. wysokość wodospadu sięgała nawet 30 m.

 






  Wody spadają z progu szerokości ok. 3 m do niewielkiego kotła eworsyjnego wyżłobionego w mniej odpornych łupkach łyszczykowych.
Zimą wokół kaskady tworzy się efektowny lodospad.







    Powstanie wodospadu związane jest ze wznoszeniem się trzeciorzędowego uskoku przerywającego bieg rzeki. Skały progu i wąwozu zbudowane są z gnejsów gierałtowskich. Wąwóz za wodospadem, mający szerokość ok. 3 m, 20 m długości i 15 m głębokości, nazywany jest kanionem amerykańskim.

Wiadomości: Wikipedia oraz zbiory własne; zdjęcia autor

Delfiny

Grindwal

 Grindwal (Globicephala melas)  to  jeden z największych przedstawicieli Delphinidae, niemal dorównujący rozmiarami orce.

   Ten gatunek grindwala zamieszkuje rejony podbiegunowe. Na Atlantyku jego zasięg obejmuje teren od Islandii po wybrzeże Maroka. Mimo częstych polowań na te stworzenia, nie są bezpośrednio zagrożone wyginięciem.

Są szybkie i zwinne, nie jest łatwo uchwycić je w kadrze.

  Butlonos

Dzięki swej szybkości poza orką nie mają naturalnych wrogów.

Butlonos (Tursiops truncatus) – gatunek walenia z rodziny delfinowatych (Delphinidae) należy do najczęściej występujących i najszerzej rozprzestrzenionych gatunków delfinów.

W zasięgu jego występowania znajdują się wody tropikalne do umiarkowanych, przybrzeżne do śródlądowych.



  





Dzięki swej szybkości poza orką nie mają naturalnych wrogów. Zaliczają się do najszybszych waleni - osiągają prędkości rzędu 40 km/h. Zanurza się na głębokość do 300 m i wytrzymuje bez oddychania do 15 minut.

Płetwal błękitny

Niestety przez lekkie "gapiostwo" ominęła mnie przyjemność sfotografowania płetwala błękitnego w pełnej krasie.

Płetwal błękitny (Balaenoptera musculus) – gatunek walenia z rodziny fałdowców. Największe znane zwierzę w historii Ziemi. Długość ciała tego ssaka dochodzi do 33 metrów, a masa ciała do 190 ton. Płetwal błękitny jest nie tylko największym, ale też najgłośniejszym zwierzęciem na Ziemi. Potrafi wydawać dźwięki o natężeniu 190 decybeli, słyszalne dla innych płetwali z odległości ponad 800 km.
 Jedynym naturalnym wrogiem płetwala jest orka.

   
 Występuje na wodach wszystkich oceanów, głównie pelagial, u wybrzeży widywany sporadycznie; odbywa wędrówki sezonowe, w okresie letnim przemieszcza się w ślad za topniejącym lodem.




Podczas jednej z wypraw ( tu u wybrzeży Teneryfy) miałem osobistą przyjemność obcowania z tymi wspaniałymi zwierzętami. Niestety jak zawsze przyjemność nie dość długą. Mimo, że są bardzo towarzyskie, są także bardzo szybkie, co nie ułatwia ich fotografowania. W tym przypadku wspaniałość tej chwili pozostaje gdzieś w środku...
Osobiście polecam korzystania z okazji oglądania tych zwierząt w ich naturalnym otoczeniu.

Wykorzystano źródła z Wikipedii. 
Zdjęcia autora.