sobota, 2 maja 2015

Wiosenne kwiaty leśne, cz.I

Leśna polana pełna przebiśniegów.


Wiosenne kwiaty leśne


 Śnieżyczka przebiśnieg - Galanthus nivalis
   Przebiśnieg, a dokładniej śnieżyczka przebiśnieg (Galanthus nivalis ) to gatunek rośliny należącej do rodziny amarylkowatych. W naturze znany jest z lasów południowej i środkowej Europy, jednak jest szeroko rozpowszechniony poza zwartym zasięgiem jako roślina ozdobna. Gatunek popularny w uprawie i rozpoznawalny jako symbol przedwiośnia. Jest rośliną miododajną i leczniczą. W Polsce podlega ochronie gatunkowej częściowej.
Do początków XX wieku gatunek ten nazywano w różnych regionach Polski kilkoma nazwami zwyczajowymi, z których najpopularniejszymi były: gładysz, śnieguła, śniegułka, śnieżyca i przebiśnieg.  W początkach XX wieku popularność zdobyła nazwa przebiśnieg pospolity. Od połowy XX wieku stosowana jest już w piśmiennictwie nazwa śnieżyczka przebiśnieg.
Naukowa nazwa rodzajowa Galanthus ustalona została przez Linneusza od greckich słów gála – mleko i ánthos – kwiat. Nazwa gatunkowa nivalis znaczy w łacinie – śnieżny, ośnieżony - od łacińskiego nix – śnieg.

Podbiał pospolity  - Tussilago farfara

 Podbiał pospolity (Tussilago farfara) – gatunek rośliny z rodziny astrowatych (Asteraceae Dum.). Rodzime obszary jego występowania obejmują Europę, dużą część Azji oraz Algierię i Maroko. W Polsce jest pospolity. Inne nazwy ludowe i zwyczajowe: białkuch, ośla stopa, końskie kopyto, boże liczko, kniat, kaczyniec, grzybień, białodrzew.
   Podbiał pospolity to pospolita roślina, rosnąca  na łąkach, polanach, przydrożach. Czasem pojawia się także na trawnikach, gdzie jest trudnym do zwalczenia chwastem. Podbiał pospolity jest podobny do mniszka pospolitego, jednak ma mniejsze kwiaty (średnicy 2-2,5 cm), które pojawiają się na roślinie, zanim wytworzy ona liście (w marcu i kwietniu). Kwiaty są żółte, osadzone na szczycie pędów pokrytych łuskami. Liście podbiału  są duże, okrągławo sercowate, z płytkimi zatokami i ząbkami na brzegach. Młode liście podbiału są całe pokryte białym kutnerem, z czasem włoski pozostają jedynie na spodzie liści. Podbiał pospolity osiąga od 7 do 15 cm wysokości.

Fiołek  - Viola

  Fiołek (Viola L.) – rodzaj roślin z rodziny fiołkowatych (Violaceae). Obejmuje około 400 gatunków, rosnących głównie w Europie (92 gatunki, w tym w Polsce 25), w Azji, Ameryce Północnej i Południowej, poza tym także w Australii. Większość gatunków rośnie w strefie klimatu umiarkowanego oraz na obszarach górskich. Zasiedlają bardzo zróżnicowane siedliska – lasy, łąki i mokradła, ale najczęściej murawy wysokogórskie i miejsca skaliste w górach. Liczne odmiany uprawne fiołków, popularne jako jednoroczne rośliny ozdobne powstały w wyniku zmieszania fiołka trójbarwnego i fiołka ałtajskiego. Dodatkowo skrzyżowanie z pirenejskim fiołkiem rogatym  pozwolił uzyskać trwałe rośliny uprawne.
  W powszechnej tradycji fiołek symbolizuje skromność, niewinność, cnotę, pokorę, wierność, stałość w uczuciach, szczerość, prawdę, tajemnicę, piękno, miłość, namiętność, aromat, wiosnę.

Jasnota purpurowa - Lamium purpureum

   Jasnota purpurowa (Lamium purpureum L.) to gatunek rośliny jednorocznej lub rośliny dwuletniej, należący do rodziny jasnotowatych (dawniej nazywanej rodziną wargowych).
 Zwarty obszar jej zasięgu obejmuje Afrykę Północną (Algieria, Maroko, Madera, Wyspy Kanaryjskie), niemal całą Europę oraz część Azji Zachodniej (Liban, Syria, Turcja). Rozprzestrzenia się też gdzieniegdzie poza tym obszarem. Jest rośliną pospolitą na całym terenie Polski, zarówno na niżu, jak i w niższych partiach gór. W Polsce jest prawdopodobnie archeofitem.
  Rośnie na przydrożach, rumowiskach, przy ogrodzeniach, w zaroślach, w rowach, najchętniej na żyznych, gliniastych glebach. Jest rośliną azotolubną.  Zwykle tworzy skupienia.
   Jest rośliną ruderalną i jednym z chwastów w uprawach rolniczych, szczególnie w uprawach warzyw.


Zawilec gajowy - Anemone nemorosa

   Zawilec gajowy (Anemone nemorosa L.) to gatunek byliny  należący do rodziny jaskrowatych. Geofit, który masowo zakwitając podczas przedwiośnia ozdabia lasy liściaste i mieszane w niemal całej Europie. Jest rośliną trującą. W przeszłości był wykorzystywany w medycynie ludowej i weterynaryjnej. Jest bardzo zmienny, przy czym wyróżniane spoza Europy podgatunki o zasięgach obejmujących Dalki Wschód i Amerykę Północną, traktowane bywają też jako odrębne gatunki. W uprawie znajdują się odmiany o kwiatach większych i inaczej zabarwionych niż u białokwiatowej formy typowej, a także odmiany o kwiatach pełnych. Ze względu na bardzo wolne tempo rozprzestrzeniania się uważany jest za roślinę wskaźnikową dawnych lasów.Występuje w Europie północnej i środkowej sięgając na wschodzie Rosji i zachodniej części Ukrainy, na południu granica zasięgu biegnie od Stambułu, przez północną Grecję i Włochy do północnej Hiszpanii. Poza granicami naturalnego zasięgu gatunek został zawleczony na Islandię, występuje jako zdziczały w USA i w Nowej Zelandii. W Polsce rośnie pospolicie na całym niżu, w górach sięga po regiel górny (w Tatrach rośnie po 1520 m n.p.m., a na Babiej Górze sięga do 1350 m n.p.m.). Rzadziej notowany jest jedynie w rejonie Kujaw, na północnym Mazowszu, lokalnie na Mazurach.

Przylaszczka pospolita  - Hepatica nobilis
   Przylaszczka pospolita (Hepatica nobilis Mill.) to gatunek rośliny wieloletniej z rodziny jaskrowatych. Występuje na terenie niemal całej Europy oraz na Dalekim Wschodzie. W Polsce tylko lokalnie jest rzadsza lub całkiem jej brak, poza tym należy do dość rozpowszechnionych gatunków w żyznych lasach liściastych. W wielu krajach jest uprawiana jako roślina ozdobna, w przeszłości była także stosowana jako roślina lecznicza. By ustrzec dzikie populacje przed zniszczeniem w związku ze zrywaniem kwiatów i wykopywaniem roślin, przylaszczka została objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową , która przestała obowiązywać w 2014 roku. Naukową nazwę zawdzięcza kształtowi liści kojarzących się z płatami wątroby (łac. hepar – wątroba).
   W Polsce brak jej tylko w wyższych partiach Karpat, bardzo rozproszona jest na niektórych obszarach Ziemi Lubuskiej i Dolnego Śląska, na północnym Mazowszu.

Wiadomości: Wikipedia
Zdjęcia: Autor

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz